Η προστασία του περιβάλλοντος είναι ένας σημαντικός προβληματισμός που απασχολεί αρκετούς ανθρώπους, η πλειονότητα των οποίων ανήκουν στη μεσαία εισοδηματική τάξη, διαθέτουν τυπικά προσόντα άνω του μέσου όρου και ζουν γενικά υπό ασφαλείς συνθήκες διαβίωσης, ακόμα και αν η ζωή τους έχει άγχη.
Για να αντιληφθούμε τη βαρύτητα του περιβαλλοντικού/οικολογικού ακτιβισμού, θα πρέπει πρωτίστως να αντιληφθούμε τις ιδεολογικές καταβολές του. Αυτές βρίσκονται στην εποχή του Διαφωτισμού, όταν οικοδομήθηκε μια ρομαντική εικόνα για το πρωτόγονο παρελθόν της ανθρωπότητας. Το κίνημα του «αναρχο»-πρωτογονισμού είχε τις ίδιες ρίζες. Ο μεταφυσικός πατέρας του οικολογικού ακτιβισμού είναι σίγουρα ο Ιωάννης-Ισαάκ Ρουσσώ (Jean-Jaques Rousseau), προς τον οποίο η πρωτόγονη ζωή άσκησε γοητεία. Γι’ αυτόν, η πρωτόγονη ζωή ήταν ένας επίγειος παράδεισος στον οποίο ο άνθρωπος ζούσε ευτυχισμένος και σε αρμονία με τη φύση, ενώ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το «προπατορικό αμάρτημα» της ανθρωπότητας ήταν η στιγμή που ο πρώτος άνθρωπος χαρακτήρισε ένα αντικείμενο «δικό του». Δεν είναι περίεργη, δηλαδή, η σύγκλισις τόσο του Ρουσσώ όσο και των περιβαλλοντικών ακτιβιστών σε ένα κοινό σταθερό σημείο, την αντίθεση (αν όχι έχθρα) προς την ατομική ιδιοκτησία.
Για τους οικολόγους ακτιβιστές η ιδιοκτησία θεωρείται μητέρα όλων των -υποτιθέμενων και μη- δεινών του πλανήτη, μέσω της καπιταλιστικής ημι-ελεύθερης οικονομίας που συχνά ταυτίζεται και με το δυτικό -δηλαδή αναπτυγμένο- κόσμο. Ποιος ακτιβιστής, άλλωστε, θα αναφερόταν ποτέ στην Κίνα ως παράδειγμα προς αποφυγή, μια χώρα που αποτελεί τη μεγαλύτερη χωματερή παγκοσμίως λόγω του παρεμβατισμού ενός διεφθαρμένου και παρεοκρατικού κινεζικού κράτους, ή ότι οι πολυεθνικές που ψέγουν οι πρώτοι είναι εκείνες που εκμεταλλεύονται το παρεμβατικό κράτος προς όφελός τους και κατά του περιβάλλοντος; Η απάντησις είναι, προφανώς, κανείς, διότι τέτοιες παραδοχές θα μας οδηγούσαν στο σωστό συμπέρασμα, το οποίο είναι ότι για τις φυσικές καταστροφές ευθύνεται ΜΟΝΟ το κράτος και η κρατική παρέμβασις στην οικονομία-κοινωνία.
Ακόμα και υποτιθέμενοι εναλλακτικοί ρήτορες όπως ο Μάρρεϋ Μπούκτσιν, υπέρμαχος του μουτουαλισμού, υποστήριζαν ότι το κεφάλαιο πλιατσικολογεί σε βάρος του πλανήτη, όπως η αγορά σε βάρος του ανθρώπινου πνεύματος, παριστάνοντας τον εκπρόσωπο της γης και του συλλογικού ανθρώπινου πνεύματος. Εδώ βλέπουμε και ομοιότητες με τη ρητορική του Ρουσσώ περί «γενικής βούλησης». Ο τελευταίος, μάλιστα, ζητούσε να απαγορευτούν οι ιδιωτικές συσκευές πλυντηρίων.
Αυτό που δεν έχει γίνει αντιληπτό από όσους έχουν περιβαλλοντικές ανησυχίες, αλλά δεν ανήκουν στα υψηλότερα κλιμάκια του περιβαλλοντικού ακτιβισμού, είναι ότι η προστασία του περιβάλλοντος δε δύναται να υλοποιηθή επιτυχώς άνευ ατομικής ιδιοκτησίας επί του φυσικού περιβάλλοντος. Το κίνημα υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος είναι κορεσμένο από πρώην ή νυν κομμουνιστές ή/και σοσιαλιστές, ενώ οι λύσεις που προτείνονται είναι σχεδόν πάντα ταυτόσημες με τη μεγιστοποίηση της κρατικής ισχύος και αυθαιρεσίας σε βάρος του ιδιωτικού τομέος και της αγοράς. Με αυτές τις δύο παραπάνω παραδοχές μπορούμε να υποθέσουμε ασφαλώς ότι το περιβαλλοντικό κίνημα εξυπηρετεί μια πολιτική και ιδεολογική σκοπιμότητα και ότι οι λύσεις των αυξανόμενων κρατικών παρεμβάσεων είναι λύσεις χωρίς επιστημονική βάσι.
Όταν οι οικολόγοι ακτιβιστές κλαίνε και οδύρονται συχνά για το περιβάλλον, αναφέρονται στο ανθρώπινο είδος σαν να πρόκειται για καρκίνωμα, υπονοώντας ότι μόνο η εξαφάνισή μας θα ικανοποιούσε τα αιτήματα και τους προβληματισμούς τους. Ομιλούν για περιορισμό των αναγκών, του αποτυπώματος άνθρακα και της ίδιας της κατανάλωσης. Στην ουσία θα ήθελαν το θάνατο αρκετών συνανθρώπων τους με αφηρημένο σκοπό τη σωτηρία του περιβάλλοντος, πράγμα τόσο προφανές που πολλάκις αναφέρονται εντός της πρωτογονιστικής τους ρητορικής στο «πρόβλημα» του υπερπληθυσμού, ζητώντας μέχρι και τη στείρωση πληθυσμών, συνεχίζοντας τους μαλθουσιανούς παραλογισμούς διακοσίων ετών που έχουν καταρριφθεί εμπειρικά.
Οι εναπομείναντες κομμουνιστές και σοσιαλιστές, μετά την πτώση του σοβιετικού σοσιαλισμού και ελλείψει υπαρκτών πολιτειακών προτύπων για την ιδανική τους κοινωνία-ουτοπία, πασχίζοντας να βρουν ένα παρεμφερές κίνημα με παρόμοιους πολιτικούς στόχους, επέλεξαν τον περιβαλλοντικό ακτιβισμό. Είναι τραγική ειρωνία το ότι ουδέποτε δεν αναφέρεται από αυτούς τους ακτιβιστές οι δυνατότητες προστασίας του περιβάλλοντος μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, στάση που ωστόσο δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Η ρητορική αυτών των ομάδων, τουλάχιστων των ανώτερων κλιμακίων αυτών, δεν έχει σκοπό το περιβάλλον, αλλά τον αντικαπιταλιστικό πρωτογονισμό και ακόμα και τη μαζική αυτοκτονία όλης της ανθρωπότητας.
Τελεολογικά, λοιπόν, θα ήταν πιο ηθικό να επιλέξει κάποιος τους κομμουνιστές και όχι τους οικολόγους ακτιβιστές, αφού οι πρώτοι είχαν σκοπό να βοηθήσουν τους ανθρώπους και όχι να τους εξαφανίσουν. Οι φανατικοί οικολογικοί ακτιβιστές μπορούν να χαρακτηριστούν χειρότεροι των κομμουνιστών αν ποτέ αποκτούσαν πολιτική ισχύ εφάμιλλη αυτής της ΕΣΣΔ.
Ο καπιταλισμός του laissez-faire, δηλαδή ο ελευθεριακός καπιταλισμός, είναι η μόνη αρχή υπεράσπισης του φυσικού πλούτου, αφού μόνο με την ατομική ιδιοκτησία και σαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς καθίσταται δυνατή η αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος, με ή χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Η εξαφάνισις του ύδατος στην Κασπία και τη θάλασσα Αράλη είναι δείγμα της ανικανότητας του σοβιετικού κράτους να περιορίσει τη ρύπανση. Η μεγαλύτερη ρύπανσις σημειώνεται στα λιγότερο οικονομικά φιλελεύθερα κράτη. Ενδεικτικά, στον ποταμό Βόλγα της σοβιετικής Ρωσίας απαγορευόταν στους επιβάτες των ποταμοπλοίων το κάπνισμα λόγω της ρύπανσης του ποταμού από εύφλεκτα υλικά σε σημείο κινδύνου πιθανής ανάφλεξης ολόκληρου του υδάτινου σώματος.
Το πρόβλημα δεν υπήρχε, φυσικά, μόνο στα σοβιετικά σοσιαλιστικά κράτη, αφού στις ΗΠΑ το ομοσπονδιακό κράτος είναι υπεύθυνο για τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές στην ιστορία του. Με την αύξηση του παρεμβατισμού αυξάνεται νομοτελειακά η συχνότητα και η έντασις των περιβαλλοντικών καταστροφών.